Ekonomia polityczna państw Południa

obowiązkowe

Badanie rozwoju gospodarczego na państw Południa ma coraz większe znaczenie, szczególnie w obecnej dobie globalizacji, integracji i konwergencji. Dotyczy to zarówno Globalnej Północy, jak i rozwijających się państw w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej.

W dyskusjach na temat wyzwań rozwojowych dla Globalnego Południa często brakuje wystarczającego zrozumienia odmiennej historii różnych regionów i krajów. Prowadzi to do słabego zrozumienia zarówno trajektorii rozwoju historii sukcesu, jak i pozostałych wyzwań rozwojowych. Jednym z wyjaśnień tego braku jest brak świadomości, jak ważne jest zrozumienie przeszłości dla planowania przyszłości jak i odmienności kulturowych oraz cywilizacyjnych. Zakres jest szeroki zarówno w czasie, jak i przestrzeni, obejmujący obszary: Afrykę, Azję i Amerykę Łacińską.

W kursie analizie zostaną poddane zagadnienia ekonomii politycznej. Kurs obejmuje szerokie zagadnienia związane z naukami społecznymi takie jak długoterminowe zmiany demograficzne; historia agrarna; kolonializm i imperializm; budowanie potencjału państwa; polityka gospodarcza i handlowa; procesy integracyjne; płace i poziom życia; dystrybucja zasobów i nierówność.

Z drugiej strony zagadnienia bardziej związane są z dziedziną ekonomii i bardziej współczesną debatą na temat rozwoju, taką jak cele zrównoważonego rozwoju. Badanie to charakteryzuje się badaniem trendów wzrostu gospodarczego i ograniczania ubóstwa, analizowaniem warunków zmian sektorowych w rolnictwie, przemyśle i usługach oraz między nimi; zmieniające się warunki globalnej interakcji i tak dalej.

mieszany: w sali i zdalnie
w sali

Kurs będzie opierał się na interdyscyplinarnym podejściu wykorzystującym porównawczą ekonomię polityczną, nauki polityczne i studia rozwojowe. Opracujemy różne studia przypadku, aby przeanalizować zarówno codzienne funkcjonowanie finansów globalnych, jak i odzwierciedlenie globalnej koniunktury finansowej na głównych rynkach wschodzących. Pomoże to studentom zrozumieć główne kwestie i problemy, z którymi borykają się decydenci na rynkach wschodzących w erze finansjalizacji. Zapewniając metapoziomową dyskusję na temat rozwoju w ostatnich dziesięcioleciach, kurs zapewni porównawczy i historyczny obiektyw do analizy politycznej transformacji gospodarczej na Globalnym Południu.

Celem kursu jest kompleksowe wprowadzenie do debaty na temat rozwoju i ekonomii politycznej i Globalnego Południa. Obejmuje główne tematy, takie jak kierunki rozwoju, konkurencja na międzynarodowych rynkach, integracja finansowa i zarządzanie kryzysowe w ostatniej ćwierci XX wieku i pierwszych dwóch dekadach XXI wieku.

Powszechne błędne przekonanie dotyczące kryzysów gospodarczych i finansowych na globalnym Południu wychodzi z założenia, że przyczyny problemów wynikają z niezdolności decydentów do przekształcania swoich gospodarek zgodnie z żądaniami zachodnich modeli. To dlatego Południe nie może dogonić rozwiniętych krajów Północy. Stanowisko to ignoruje współzależności nie tylko między krajami, ale także dylematy polityczne, z którymi borykają się rynki wschodzące w ramach procesów kształtowania strategii wzrostu gospodarczego.

Kurs będzie opierał się na interdyscyplinarnym podejściu wykorzystującym porównawczą ekonomię polityczną, nauki polityczne i studia rozwojowe. Opracuje różne studia przypadku, aby przeanalizować zarówno codzienne funkcjonowanie zjawisk globalnych, jak i odzwierciedlenie globalnej koniunktury gospodarczej na głównych rynkach wschodzących. Pomoże uczniom zrozumieć główne kwestie i problemy, z którymi borykają się decydenci na rynkach wschodzących. Zapewniając wielopoziomową dyskusję na temat rozwoju w ostatnich dziesięcioleciach, kurs zapewni porównawczy i historyczny obiektyw do analizy politycznej transformacji gospodarczej na globalnym Południu.

Lista zagadnień:

1. Zajęcia wprowadzające

- część organizacyjna

- wprowadzenie do ekonomii politycznej

2. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Azji dla ekonomii politycznej

- tożsamość azjatycka, Azja jako region

- czy „azjatyckie wartości” naprawdę istnieją?

- znaczenie i rola religii w Azji

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw azjatyckich

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

3. Chińska Republika Ludowa

- specyfika i problem postrzegania „Państwa Środka”

- budowa komunizmu Chinach

- socjalizm z chińską twarzą - reformy Deng Xiaopinga

- budowa umiarkowanego państwa dobrobytu

- ekonomia polityczna Xi Jingpinga; Made in China 2025 i Chiny 5.0

4. Republika Korei Południowej

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- wielka zmiana i poszukiwanie własnej drogi rozwoju

- transformacja i budowa potęgi gospodarczej

- współczesna ekonomia polityczna

5. Singapur

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- budowa nowoczesnego państwa-miasta

- współczesna polityka ekonomiczna

6. Uwarunkowania kulturowo-społeczno-ekonomiczne Afryki dla ekonomii politycznej

- Afryka jako region

- kulturowe uwarunkowania rozwoju państw afrykańskich

- Afryka wielu prędkości?

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw afrykańskich

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

7. Analiza wybranych państw afrykańskich

- RPA

- Nigeria

- Angola

- Sudan Południowy

8. Procesy integracyjne w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Karaibach

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

9. Uwarunkowania kulturowo-społeczno-ekonomiczne Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla ekonomii politycznej

- Ameryka Łacińska jako region

- Karaiby w stosunkach międzynarodowych

- kulturowe uwarunkowania rozwoju państw latynoamerykańskich i karaibskich

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw latynoamerykańskich i karaibskich

- „dekada Ameryki Łacińskiej” czy kolejna „stracona dekada”?

10. Analiza wybranych państw latynoamerykańskich

- Meksyk, Brazylia i Kolumbia jako kraje o aspiracjach mocarstw regionalnych

- mocarstwa regionalne czy światowe centra wzrostu?

- Wenezuela

- Kuba i region Karaibów

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- polityka gospodarcza i handlowa

Większość materiałów obowiązkowych udostępniona na platformie COME UW:

2. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Azji dla ekonomii politycznej

- A. Grzywacz, Ł. Zamęcki, Kultura-Gospodarka-Polityka: o singapurskim modelu rozwoju i jego implementacji w ChRL, Warszawa 2016, s. 11-66.

- E. Haliżak, Wspólnota Pacyfiku a Wspólnota Wschodnioazjatycka, Żurawia Papers Zeszyt 8, s.25-85.

3. Chińska Republika Ludowa

- Ł. Gołota, Domestic Political & Economic System of China, [w:] Perspectives on Chinese Business and Law, (red.) Ł. Golota, J. Hu, K. Van der Borght, S. Wang, Antwerpia – Oxford – Portland, 2018, s. 19-42.

- K. Strittmatter, Chiny 5.0 Jak powstaje cyfrowa Dyktatura, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2020.

- Kai-Fu Lee, Inteligencja sztuczna, rewolucja prawdziwa, Chiny, USA i przyszłość świata, Poznań 2019.

- CIA Factbook South Korea.

4. Republika Korei Południowej

- Ł. Gołota, Comparative Economic Development Models Poland And The Republic Of Korea, “Modelling The New Europe”, nr 31/ 2019, s. 62-78.

- CIA Factbook South Korea.

5. Singapur

- A. Grzywacz, Ł. Zamęcki, Kultura-Gospodarka-Polityka: o singapurskim modelu rozwoju i jego implementacji w ChRL, Warszawa 2016, s. 66-105.

- Kuan Yew Lee, Chiny, Stany Zjednoczone i świat w oczach Wielkiego Mistrza: Lee Kuan Yewa, Warszawa 2020.

- CIA Factbook Singapur.

6. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Afryki dla ekonomii politycznej

- M. Meredith, Historia współczesnej Afryki. Pół wieku niepodległości, Warszawa 2011.

- M. Stańczyk-Minkiewicz, M., Dysfunkcyjność państw afrykańskich a poziom bezpieczeństwa zdrowotnego ich mieszkańców. Próba analizy zależności. „Cywilizacja i Polityka”, 15(15), 2017, 479-497. Dostęp: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/cywilizacja/article/view/4101.

- M. Szynol, Pozycja państw kontynentu afrykańskiego w stosunkach międzynarodowych na początku XXI wieku. „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, 21, 2018. Dostęp: https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/7059.

- Przewodnik po rynkach afrykańskich, KUKE- BGŻ BNP Paribas, Warszawa 2018. Dostęp: https://www.kuke.com.pl/download/gfx/kuke/pl/defaultaktualnosci/140/7/1/przewodnik_po_rynkach_afrykanskich.pdf.

7. Analiza wybranych państw afrykańskich

- W. Lizak, J. Milewski (red.), Stosunki międzynarodowe w Afryce, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2002.

- Wybrane artykuły w: “Journal of African Political Economy and Development”, https://journals.co.za/journal/japed.

8. Procesy integracyjne w Afryce, Ameryce Łacińskiej i Karaibach

- M. Gawrycki, Procesy integracyjne w Ameryce Łacińskiej, Difin, 2007.

- J. Gocłowska-Bolek, TENDENCJE I PROCESY INTEGRACJI LATYNOAMERYKAŃSKIEJ, MIĘDZYAMERYKAŃSKIEJ I TRANSATLANTYCKIEJ

Ameryka Łacińska XXI wieku. Nowe oblicza, nowe struktury, nowe tożsamości, red. A. Dembicz, A. Elbanowski, Uniwersytet Warszawski, ISBN 978-83-62992-08-9, 2013.

- A. Oberda-Monkiewicz, Sojusz Pacyfiku – nowy model integracji latynoamerykańskiej?, Stosunki Międzynarodowe – International Relations 2016;52(2):161–178

9. Uwarunkowania kulturowo-społeczno-ekonomiczne Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla ekonomii politycznej

- Wybrane artykuły w kwartalniku naukowym „Ameryka Łacińska”. Dostęp: http://amerykalacinska.com/ojs/index.php/al.

- J. Gocłowska-Bolek (red.), Panorama wyborcza Ameryki Łacińskiej w 2019 roku. Nowe wyzwania, stare problemy?, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. Dostęp: http://oapuw.pl/panorama-wyborcza-ameryki-lacinskiej-w-2019-roku-nowe-wyzwania-stare-problemy-08-2019/.

10. Analiza wybranych państw

- J. Gocłowska-Bolek (red.), Odebrecht, Panama Papers i inne demony. O zjawisku korupcji w Ameryce Łacińskiej, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. http://oapuw.pl/korupcja-w-ameryce-lacinskiej-06-2019/.

- K. Kłosowicz-Toborek, Brazylijski model gospodarki – od neoliberalizmu do trzeciej drogi, "Studia Ekonomiczne", nr 378/2019, s.168-178. Dostęp: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cejsh-7f678e33-a244-4431-9b2d-08917d7d42de.

- A. Oberda-Monkiewicz, Ameryka Łacińska w polityce zagranicznej Meksyku – między retoryką a rzeczywistym partnerstwem, “Stosunki Międzynarodowe-International Relations”, 2017 nr 4, s. 135-156.

- Gocłowska-Bolek (red.), Wenezuela na globalnej szachownicy. O co biją się światowe mocarstwa?, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. Dostęp: http://oapuw.pl/wenezuela-na-globalnej-szachownicy-o-co-bija-sie-swiatowe-mocarstwa-09-2019/.

- J. Łapaj, Przeobrażenia systemu międzynarodowego w Ameryce Łacińskiej w drugiej dekadzie XXI wieku, "Studia Politicae Universitatis Silesiensis", T. 21 (2018), s. 111-136). Dostęp: https://core.ac.uk/download/pdf/289277147.pdf.

Student powinien:

- zidentyfikować społeczne i polityczne implikacje głównych przemian historycznych na globalnym Południu ostatnich czterech dekad.

- wypracować ugruntowaną wiedzę na temat przestrzeni politycznej na głównych rynkach wschodzących oraz wpływu międzynarodowego kryzysu finansowego w latach 2007-2009 na zakres i zawartość tej przestrzeni.

- zrozumieć kluczowe elementy zarządzania kryzysowego na globalnym Południu i jego przemian w ostatnich dziesięcioleciach.

- krytycznie ocenia debaty z zakresu nauk o rozwoju i globalnej ekonomii politycznej

S4_W01, S4_W02, S4_W03, S4_W04, S4_W06, S4_U01, S4_U03, S4_U05, S4_U06, S4_K01, S4_K02

Aby ukończyć kurs należy:

- uczęszczać na zajęcia (dozwolona jedna nieobecność),

- zdać pisemny test końcowy (20 pkt.)

Dodatkowe punkty można uzyskać poprzez:

- aktywność na zajęciach (3 pkt),

- przygotowanie prezentacji (2 pkt.).

N/A

Celem kursu jest kompleksowe wprowadzenie do debaty na temat rozwoju i ekonomii polityczneji globalnego Południa. Obejmuje główne tematy, takie jak kierunki rozwoju, konkurencja na międzynarodowych rynkach, integracja finansowa i zarządzanie kryzysowe w ostatniej ćwierci XX wieku i pierwszych dwóch dekadach XXI wieku.

Powszechne błędne przekonanie dotyczące kryzysów gospodarczych i finansowych na globalnym Południu wychodzi z założenia, że przyczyny problemów wynikają z niezdolności decydentów do przekształcania swoich gospodarek zgodnie z żądaniami zachodnich modeli. To dlatego Południe nie może dogonić rozwiniętych krajów Północy. Stanowisko to ignoruje współzależności nie tylko między krajami, ale także dylematy polityczne, z którymi borykają się rynki wschodzące w ramach procesów kształtowania strategii wzrostu gospodarczego.

Kurs będzie opierał się na interdyscyplinym podejściu wykorzystującym porównawczą ekonomię polityczną, nauki polityczne i studia rozwojowe. Opracuje różne studia przypadku, aby przeanalizować zarówno codzienne funkcjonowanie zjawisk globalnych, jak i odzwierciedlenie globalnej koniunktury gospodarczej na głównych rynkach wschodzących. Pomoże uczniom zrozumieć główne kwestie i problemy, z którymi borykają się decydenci na rynkach wschodzących. Zapewniając wielopoziomową dyskusję na temat rozwoju w ostatnich dziesięcioleciach, kurs zapewni porównawczy i historyczny obiektyw do analizy politycznej transformacji gospodarczej na globalnym Południu.

Lista zagadnień:

1. Zajęcia wprowadzające

- część organizacyjna

- wprowadzenie do ekonomii politycznej

2. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Azji dla ekonomii politycznej

- tożsamość azjatycka, Azja jako region

- czy „azjatyckie wartości” naprawdę istnieją?

- znaczenie i rola religii w Azji

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw azjatyckich

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

3. Chińska Republika Ludowa

- specyfika i problem postrzegania „Państwa Środka”

- budowa komunizmu Chinach

- socjalizm z chińską twarzą - reformy Deng Xiaopinga

- budowa umiarkowanego państwa dobrobytu

- ekonomia polityczna Xi Jingpinga; Made in China 2025 i Chiny 5.0

4. Republika Korei Południowej

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- wielka zmiana i poszukiwanie własnej drogi rozwoju

- transformacja i budowa potęgi gospodarczej

- współczesna ekonomia polityczna

5. Singapur

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- budowa nowoczesnego państwa-miasta

- współczesna polityka ekonomiczna

6. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Afryki dla ekonomii politycznej

- Afryka jako region

- kulturowe uwarunkowania rozwoju państw afrykańskich

- Afryka wielu prędkości?

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw afrykańskich

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

7. Analiza wybranych państw afrykańskich

- RPA

- Nigeria

- Angola

- Sudan Południowy

8. Uwarunkowania kulturowo-społeczno-ekonomiczne Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla ekonomii politycznej

- Ameryka Łacińska jako region

- Karaiby w stosunkach międzynarodowych

- kulturowe uwarunkowania rozwoju państw latynoamerykańskich i karaibskich

- zasady, mechanizmy i procesy funkcjonowania społeczeństw latynoamerykańskich i karaibskich

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

- „dekada Ameryki Łacińskiej” czy kolejna „stracona dekada”?

9. Meksyk, Brazylia i Kolumbia jako kraje o aspiracjach mocarstw regionalnych

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

- mocarstwa regionalne czy światowe centra wzrostu?

10. Wenezuela

- uwarunkowania historyczne, społeczno-kulturowe

- polityka gospodarcza i handlowa, procesy integracyjne

- „klątwa petrourodzaju”

- współczesna sytuacja Wenezueli i perspektywy

Większość materiałów obowiązkowych udostępniona na platformie COME UW:

2. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Azji dla ekonomii politycznej

- A. Grzywacz, Ł. Zamęcki, Kultura-Gospodarka-Polityka: o singapurskim modelu rozwoju i jego implementacji w ChRL, Warszawa 2016, s. 11-66.

- E. Haliżak, Wspólnota Pacyfiku a Wspólnota Wschodnioazjatycka, Żurawia Papers Zeszyt 8, s.25-85.

3. Chińska Republika Ludowa

- Ł. Gołota, Domestic Political & Economic System of China, [w:] Perspectives on Chinese Business and Law, (red.) Ł. Golota, J. Hu, K. Van der Borght, S. Wang, Antwerpia – Oxford – Portland, 2018, s. 19-42.

- K. Strittmatter, Chiny 5.0 Jak powstaje cyfrowa Dyktatura, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2020.

- Kai-Fu Lee, Inteligencja sztuczna, rewolucja prawdziwa, Chiny, USA i przyszłość świata, Poznań 2019.

- CIA Factbook South Korea.

4. Republika Korei Południowej

- Ł. Gołota, Comparative Economic Development Models Poland And The Republic Of Korea, “Modelling The New Europe”, nr 31/ 2019, s. 62-78.

- CIA Factbook South Korea.

5. Singapur

- A. Grzywacz, Ł. Zamęcki, Kultura-Gospodarka-Polityka: o singapurskim modelu rozwoju i jego implementacji w ChRL, Warszawa 2016, s. 66-105.

- Kuan Yew Lee, Chiny, Stany Zjednoczone i świat w oczach Wielkiego Mistrza: Lee Kuan Yewa, Warszawa 2020.

- CIA Factbook Singapur.

6. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Afryki dla ekonomii politycznej

- M. Meredith, Historia współczesnej Afryki. Pół wieku niepodległości, Warszawa 2011.

- M. Stańczyk-Minkiewicz, M., Dysfunkcyjność państw afrykańskich a poziom bezpieczeństwa zdrowotnego ich mieszkańców. Próba analizy zależności. „Cywilizacja i Polityka”, 15(15), 2017, 479-497. Dostęp: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/cywilizacja/article/view/4101.

- M. Szynol, Pozycja państw kontynentu afrykańskiego w stosunkach międzynarodowych na początku XXI wieku. „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, 21, 2018. Dostęp: https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/7059.

- Przewodnik po rynkach afrykańskich, KUKE- BGŻ BNP Paribas, Warszawa 2018. Dostęp: https://www.kuke.com.pl/download/gfx/kuke/pl/defaultaktualnosci/140/7/1/przewodnik_po_rynkach_afrykanskich.pdf.

7. Analiza wybranych państw afrykańskich

- W. Lizak, J. Milewski (red.), Stosunki międzynarodowe w Afryce, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2002.

- Wybrane artykuły w: “Journal of African Political Economy and Development”, https://journals.co.za/journal/japed.

8. Uwarunkowania kulturowo-społeczne Ameryki Łacińskiej i Karaibów dla ekonomii politycznej

- Wybrane artykuły w kwartalniku naukowym „Ameryka Łacińska”. Dostęp: http://amerykalacinska.com/ojs/index.php/al.

- J. Gocłowska-Bolek (red.), Panorama wyborcza Ameryki Łacińskiej w 2019 roku. Nowe wyzwania, stare problemy?, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. Dostęp: http://oapuw.pl/panorama-wyborcza-ameryki-lacinskiej-w-2019-roku-nowe-wyzwania-stare-problemy-08-2019/.

9. Meksyk, Brazylia i Kolumbia jako kraje o aspiracjach mocarstw

- J. Gocłowska-Bolek (red.), Odebrecht, Panama Papers i inne demony. O zjawisku korupcji w Ameryce Łacińskiej, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. http://oapuw.pl/korupcja-w-ameryce-lacinskiej-06-2019/.

- K. Kłosowicz-Toborek, Brazylijski model gospodarki – od neoliberalizmu do trzeciej drogi, "Studia Ekonomiczne", nr 378/2019, s.168-178. Dostęp: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cejsh-7f678e33-a244-4431-9b2d-08917d7d42de.

- A. Oberda-Monkiewicz, Ameryka Łacińska w polityce zagranicznej Meksyku – między retoryką a rzeczywistym partnerstwem, “Stosunki Międzynarodowe-International Relations”, 2017 nr 4, s. 135-156.

10. Wenezuela

- Gocłowska-Bolek (red.), Wenezuela na globalnej szachownicy. O co biją się światowe mocarstwa?, Ośrodek Analiz Politologicznych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2019. Dostęp: http://oapuw.pl/wenezuela-na-globalnej-szachownicy-o-co-bija-sie-swiatowe-mocarstwa-09-2019/.

- J. Łapaj, Przeobrażenia systemu międzynarodowego w Ameryce Łacińskiej w drugiej dekadzie XXI wieku, "Studia Politicae Universitatis Silesiensis", T. 21 (2018), s. 111-136). Dostęp: https://core.ac.uk/download/pdf/289277147.pdf.