Neurogenne zaburzenia mowy (w tym dyzartria) - ich uwarunkowania neuropsychologiczne i psychologiczne

seminaria magisterskie

Afazja 3007-L1B1AA
Dyzartria 3007-L1B1DZ
Neuropsychologia 3007-L1B1NP
Niedokształcenie mowy u osób z autyzmem 3007-L1B1NM-A
Niedokształcenie mowy u osób z niepełnosprawnością intelektualną 3007-L1B2NI

Zajęcia służą wsparciu studentów w pisaniu pracy magisterskiej dotyczącej tematyki określonej w tytule seminarium. Końcowym efektem dwuletniego cyklu zajęć ma być przedłożenie przez studenta pracy magisterskiej prezentującej przebieg i wyniki badań dotyczących jednego z neurogennych zaburzeń mowy (afazji, dyzartrii, niedokształcenia mowy w wyniku niepełnosprawności intelektualnej, niedokształcenia mowy w autyzmie). Tematyka pracy może wiązać się z przeprowadzeniem badań indywidualnych lub grupowych (np. badanie w formie studium przypadku, badanie sondażowe dotyczące ww. zaburzeń).

w sali

Student uzgadnia z prowadzącym szczegółowy temat pracy i prezentuje kolejne jej fragmenty. Prowadzący wyjaśnia wątpliwości studenta dotyczące:

1. wymogów merytorycznych i redakcyjnych dotyczących prac magisterskich;

2. sposobu prowadzenia badań logopedycznych na wybrany temat;

3. prezentacji przebiegu i wyników badania w formie pisemnej.

Tematyka pracy dotyczy jednego z neurogennych zaburzeń mowy: afazji, dyzartrii, niedokształcenia mowy u osób z niepełnosprawnością intelektualną, niedokształcenia mowy u osób z autyzmem.

Student prowadzi badania i pisze pracę samodzielnie, a prowadzący jedynie udziela mu stosownych wskazówek.

Prowadzący na wstępie określa ogólny zakres tematyki prac magisterskich, które można realizować w ramach seminarium. Wskazuje również jakie wymogi merytoryczne i redakcyjne powinna spełniać praca magisterska.

Studenci uzgadniają z prowadzącym szczegółową tematykę planowanych badań własnych dotyczącą jednego z neurogennych zaburzeń mowy - afazji, dyzartrii, niedokształcenia mowy u osób z niepełnosprawnością intelektualną, niedokształcenia mowy w autyzmie. Następnie prezentują kolejne fragmenty przygotowywanych prac:

1. rozdział teoretyczny - na podstawie odpowiednio dobranej literatury przedmiotu;

2. rozdział metodologiczny - zawierający sformułowanie celu i problemu badawczego oraz ogólny opis zastosowanych metod i narzędzi badawczych;

3. rozdział opisujący przebieg i wyniki badań przeprowadzonych przez studenta (np. liczbę, płeć, wiek osób badanych, ich zachowania werbalne i niewerbalne, diagnozę logopedyczną każdej osoby badanej; wyniki ankiet i sondaży).

Prowadzący wyjaśnia wątpliwości i koryguje ewentualne błędy w postępowaniu badawczym i sposobie jego opisu aż do uzyskania przez nich gotowej do obrony pracy magisterskiej.

UWAGA: pozycje szczegółowe literatury są modyfikowane zależnie od tematu pracy magisterskiej. Poniżej podano wybrane przykładowe publikacje dotyczące dyzartrii, niedokształcenia mowy u osób z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem.

1. Błeszyński J.J., Kaczorowska-Bray K. (red.), 2015, Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Harmonia Universalis. Gdańsk.

2. Brzeziński J., 2002, Metodologia badań psychologicznych. PWN, Warszawa

3. Łobocki, M.,1990, Metody badań pedagogicznych. Warszawa.

4. Czaplewska E., Milewski S. (red.), 2011, Diagnoza logopedyczna. Podręcznik akademicki, Gdańsk.

5. Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.), 2017, Logopedia. Pytania i odpowiedzi. T 1. i 2. Podręcznik akademicki, Uniwersytet Opolski, Opole

6. Gałkowski T., Szeląg E., Jastrzębowska G., (red.), 2005, Podstawy neurologopedii, Opole.

7. Jauer-Niworowska O. Emiluta – Rozya D., 2021, Logopedyczne i psychologiczne aspekty diagnozowania zaburzeń mowy. Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej. Warszawa.

8. Jauer-Niworowska O., 2016, Zaburzenia mowy u osób z chorobą Parkinsona - nie tylko dyzartria. Wydawnictwo Wydziału Polonistyki. Warszawa.

9. Jauer-Niworowska O., 2009, Dyzartria nabyta. Diagnoza logopedyczna i terapia osób dorosłych. Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej. Warszawa.

10. Jauer-Niworowska O., 2021, Psychologiczno-motoryczne podejście do diagnozy i terapii osób z dyzartrią. [w:] Z. Tarkowski (red.), Afazjologia. Organiczne zaburzenia mowy. Wyd. PZWL, Warszawa.

11. Gatkowska I., 2012, Diagnoza dyzartrii u dorosłych w neurologii klinicznej. Wyd. UJ. Kraków.

12. Haman E. i wsp., 2012, Obrazkowy test słownikowy -Rozumienie, PTPiP, Warszawa.

13. Chojnicka I., de Innes M., Kwasiborska-Dudek J., 2020, Zaburzenie ze spektrum autyzmu – kryteria diagnostyczne, uwarunkowania genetyczne i neurobiologiczne [w:] J. Kwasiborska -Dudek, D. Emiluta-Rozya (red.), Diagnoza i terapia logopedyczna małego dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu (ASD). Wyd. Harmonia Universalis. Gdańsk.

14. Emiluta-Rozya D., 2013, Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym. Wyd. Akademii Padagogiki Specjalnej, Warszawa.

15. Jauer-Niworowska O., 2020, Próba porównania zachowań językowych i komunikacyjnych osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób z zaburzeniem ze spektrum autyzmu, [w:] J. Kwasiborska -Dudek, D. Emiluta-Rozya (red.), Diagnoza i terapia logopedyczna małego dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu (ASD). Wyd. Harmonia Universalis. Gdańsk.

16. Łasocha A., 2020, Diagnoza rozumienia mowy osób z ASD ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi – propozycja modelu badania, [w:] J. Kwasiborska -Dudek, D. Emiluta-Rozya (red.), Diagnoza i terapia logopedyczna małego dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu (ASD). Wyd. Harmonia Universalis. Gdańsk.

17. Mirecka U., Gustaw K., 2006, Skala dyzartrii. Wersja dla dzieci. Wyd. Continuo. Wrocław.

18. Pilch, T.; Bauman, T. 2001, Zasady badań pedagogicznych. Warszawa.

19. Rocławski B. (red.),1991, Opieka logopedyczna od poczęcia. Uniwersytet Gdański. Gdańsk

20. Rocławski B., 1995, Słuch fonemowy i fonetyczny. Teoria i praktyka. Glottispol. Gdańsk.

21. Smoczyńska M. i wsp., 2015, Test rozwoju językowego TRJ, Wyd. IBE. Warszawa.

Kurs utrwala i sprawdza:

WIEDZĘ DOTYCZĄCĄ

-znajomości terminologii specjalistycznej pozwalającej na prowadzenie analizy wyników i opis przebiegu badania;

-znajomości klasyfikacji zaburzeń mowy koniecznej dla postawienia diagnozy logopedycznej;

-znajomości teoretycznych podstaw stosowanych klasyfikacji zaburzeń i metod badania

UMIEJĘTNOŚCI DOTYCZĄCE

- zaplanowania i przeprowadzenia badania logopedycznego: sformułowania celu, problemu/pytania badawczego, weryfikacji hipotez, gdy prowadzone jest badanie z użyciem metod statystycznych;

- właściwego doboru metod i narzędzi badawczych;

- konstruowania teoretycznie i praktycznie spójnych opisów przebiegu badania (miejsca i czasu trwania badania, struktury grupy badanej, rodzaju opisywanych zachowań językowych)

- analizy wyników badania (odpowiedzi na pytania badawcze, np. określenie rodzaju zaburzeń mowy u osoby badanej, odpowiedzi na problemy stawiane w badaniach sondażowych);

- formułowania wniosków z badania (np. propozycje stosownej do rozpoznanego zaburzenia terapii logopedycznej, wnioski poznawcze wynikające z badań sondażowych).

KOMPETENCJE DOTYCZĄCE

-nawiązywania relacji ze specjalistami innych dyscyplin podczas prowadzenia własnych badań logopedycznych;

-nawiązywania relacji z osobami badanymi podczas prowadzenia własnych badań logopedycznych;

-przedstawiania logicznej argumentacji na poparcie przedstawionych działań i wyników badania.

Prowadzący ocenia aktywność studentów w czasie spotkań seminaryjnych i poprawność merytoryczną dotyczącą kolejno prezentowanych fragmentów pracy.

Podstawą do uzyskania zaliczenia jest gotowa do obrony praca magisterska praca, która:

- w sposób poprawny merytorycznie (z użyciem adekwatnej logopedycznej terminologii) opisuje teoretyczne podstawy przeprowadzonego badania;

- zawiera adekwatnie sformułowany (nieoczywisty i sensowny praktycznie) cel badania;

- zawiera adekwatnie sformułowane pytanie badawcze;

- opisuje badanie przeprowadzone z użyciem właściwie dobranych metod i technik;

- zawiera wyniki odpowiadające na postawione pytanie badawcze;

- nie zawiera błędów formalnych (jest poprawna językowo, ma właściwie skonstruowane odsyłacze, poprawnie zapisaną bibliografię);

- jest napisana samodzielnie i nie nosi cech plagiatu.

-