Etnografie wielogatunkowe. Badania relacji między ludźmi i nie-ludźmi

nieobowiązkowe

Od kilku lat termin „etnografia wielogatunkowa” robi karierę na pograniczu nauk społecznych, przyrodniczych i sztuki. Celem zajęć jest zrozumienie czym są etnografie wielogatunkowe, oraz poznanie niektórych metod badawczych przydatnych do analizy relacji ludzi i nie-ludzi. Forma zajęć będzie łączyć dyskusję nad tekstami z działaniami praktycznymi i wyjściami poza mury Instytutu.

W 2010 roku Eben Kirksey i Stefan Helmreich zaproponowali atrakcyjnie brzmiący termin „etnografia wielogatunkowa” (‘multi-species ethnography’) prezentując go jako nowy styl pisania etnografii i nieznany dotąd sposób prowadzenia badań. Spotkali się zarówno z zachwytem jak i różnego rodzaju krytyką. Etnografia wielogatunkowa stopniowo zmieniała się w różne etnografie wielogatunkowe. W czasie zajęć zapoznamy się z wieloma obliczami tego konceptu i zastanowimy się, na ile jest odkrywczy i przydatny.

Ponadto na zajęciach będziemy poddawać refleksji relacje łączące ludzi i inne organizmy. Nie ograniczymy się jednak do analizy tekstów. By lepiej zrozumieć lokalne i globalne połączenia, wyjdziemy poza salę ćwiczeń np. do okolicznych parków, Zielnika Wydziału Biologii UW czy ogrodów społecznościowych. Interesować będą nas również zagadnienia prawne i etyczne związane z badaniem relacji ludzi i nie-ludzi, np. prawo do własności intelektualnej w kontekście badań etnobotanicznych czy miejsce antropologii w pracy nad konwencjami o ochronie przyrody.

Lektury zadawane na kolejne zajęcia będą służyły głębszej analizie i szerszemu rozumieniu konkretnych przykładów branych z otaczającej nas rzeczywistości i case’ów z badań etnobiologicznych prezentowanych na zajęciach. Dlatego dobra znajomość zadanych lektur jest niezbędna do uczestnictwa w zajęciach.

Zajęcia będą miejscem do stworzenia własnych miniprojektów badawczych.

Podstawowe teksty:

Cassidy R. i Mullin M. (red.) 2007. Where the wild things are now. Domestication reconsidered, Oxford: Berg.

Daly L. i Shepard G. 2019. Magic Darts and Messenger Molecules: Toward a Phytoethnography of Indigenous Amazonia, Anthropology Today 35 (2) s. 13-17.

Hastrup K. (red.) 2014. Anthropology and Nature, London i New York: Routledge.

Ihde D. i Malafouris L. 2018. Homo faber Revisited: Postphenomenology and Material Entanglement Theory, Philosophy and Technology, DOI: 10.1007/s13347-018-0321-7.

Ingold T. 2013. Anthropology Beyond Humanity, Suomen Antropologi: Journal of the Finnish Anthropological Society 3/2013

Kirksey, E. (red.) 2014. The Multispecies Salon. Durham i London: Duke University Press.

Tsing A. 2015. The Mushroom at the End of the World. On the Possibility of Life in Capitalist Ruins, Princeton: Princeton University Press.

Van der Valk J.M.A 2017. Alternative Pharmaceuticals. The technoscientific becomings of Tibetan medicines in-between India and Switzerland, praca doktorska School of Anthropology and Conservation, University of Kent.

Yates-Doerr, E. 2015. Does meat come from animals? A multispecies approach to classification and belonging in highland Guatemala. American Ethnologist, 42 (2), 309-323.

Lepsze zrozumienie relacji człowieka ze środowiskiem, w którym jest zanurzony.

Poznanie metod badawczych z pogranicza antropologii i biologii.

Rozumienie czym są etnografie wielogatunkowe i znajomość toczącej się wokół tego terminu dyskusji.

Poznanie co najmniej kilku nie-ludzkich aktorów i zrozumienie globalnych powiązań, w jakie są uwikłani.

Wzmacnianie kompetencji pracy w grupie i przygotowywania własnych projektów badawczych.

Aktywny udział w zajęciach: znajomość tekstów (oddawanie w terminie streszczeń), udział w dyskusji, obecność na zajęciach (max 2 nieusprawiedliwione nieobecności). Spóźnienia będą traktowane jak częściowa nieobecność na zajęciach.

Mini projekt badawczy i esej na jego podstawie. Wstępny pomysł na projekt trzeba zgłosić w połowie semestru.