Wprowadzenie do antropologii wizualnej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3102-LWAW |
Kod Erasmus / ISCED: |
14.7
|
Nazwa przedmiotu: | Wprowadzenie do antropologii wizualnej |
Jednostka: | Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej |
Grupy: |
Moduł L08 (od 2023): Wizualność / sztuka / technologie Przedmioty etnograficzne do wyboru |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | nieobowiązkowe |
Skrócony opis: |
Zainteresowanie wizualnością wśród antropologów wraca do łask. Wynika to zapewne z zarówno z uprzednich zaniedbań, jak i, przede wszystkim, poszerzenia zakresu samej subdyscypliny. Antropologii wizualnej nie sprowadza się już obecnie jedynie do metody pomocniczej etnografii (fotografia i film); nie zaniedbując tych uprzednich obszarów funkcjonowania stała się ona dziś przede wszystkim obszarem refleksji nad funkcjonowaniem kategorii wizualności w różnych kulturach (także naszej). Wpisuje się więc w przemiany jakie zachodzą w obrębie samej dyscypliny antropologii. Zajęcia pomyślane są jako prolegomena do antropologii wizualnej i będą dotyczyć przede wszystkim fotografii i filmu, rozumianych jako materiał do badań i analizy. Będą one miały charakter dyskusji na temat oglądanych filmów i fotografii, jak również tekstów teoretycznych. |
Pełny opis: |
Ćwiczenia poświecone są wstępnym zagadnieniom dotyczącym umiejętności czytania i interpretacji obrazu, roli wizualności w antropologii 1 i 2 Antropologia wizualna, antropologia fotografii i filmu M. Banks i H. Morphy, Introduction, w: Rethinking Visual Anthropology, M. Banks i H. Morphy (red.), Yale University Press, New Haven and London 1997. K. Olechnicki, Antropologia obrazu, Warszawa 2003. S. Pink, Etnografia wizualna. Obrazy, media i przedstawienie w badaniach, przeł. M. Skiba, WUJ, Kraków 2009, s. 33-56 S. Sikora, O problematyczności wizualności w antropologii, (w:) Kultura profesjonalna etnologów w Polsce, M. Brocki, K. Górny, W. Kuligowski (red.), Wrocław 2006, s. 181-200. 3. Paralelizm pomiędzy antropologią i fotografią. Wczesna fotografia antropologiczna (m.in. B. Malinowski i K. Zagórski) H. Czachowski, O fotografii i etnografii, “Konteksty: Polska Sztuka Ludowa” nr 1-2/1994 T. Wright, Antropolog jako artysta: fotografie Malinowskiego z Trobriandów, "Konteksty" 1-2/1997 M. Young, Kiriwina Malinowskiego. Wprowadzenie (fragmenty), przeł. S. Sikora, “Konteksty. Polska Sztuka Ludowa”, nr 1-4/2000. S. Sikora, Nostalgia urzeczywistniona, tekst do katalogu wystawy: Nostalgia urzeczywistniona. Afryka w fotografiach Kazimierza Zagórskiego, Zachęta 2005 4. R. Flaherty, Nanook z Północy J. Ruby, The Aggie Must Come First: Robert Flaherty’s Place In Ethnographic Film History, (w:) Picturing Culture. Explorations of Film and Anthropology 5 i 6. Czym jest fotografia? Znaczenie w fotografii M. Antonioni, Powiększenie (film) R. Barthes, Światło obrazu (fragmenty) W. Benjamin, Mała historia fotografii, (w:) tegoż, Twórca jako wytwórca S. Sontag, O fotografii S. Sikora, Fotografia. Między dokumentem a symbolem (rozdz. I) 7. Krótka historia filmu etnograficznego. Doświadczenia polskie. Pokaz zapisów i filmów dokumentalnych (ze zbiorów PME w Warszawie). 8. Co to jest dokument? Dokument w fotografii i filmie; konwencje realizmu dokumentalnego. M. Przylipiak, Poetyka filmu dokumentalnego S. Sikora, Fotografia. Między dokumentem a symbolem (rozdz. I) 9. Fotografia i chłopi. Sposób funkcjonowania fotografii w kulturze chłopskiej. Georges Rouquier i jego dzieło (Farrebique, fragment) R. Sulima, Album „cieni”. Słowo i fotografia w kulturze ludowej, [w:] w tegoż, Słowo i etos. Szkice o kulturze M. Bijak, A. Garlicka, Fotografia chłopów polskich J. Bartuszek, Między reprezentacją a martwym papierem. Znaczenie i funkcja chłopskiej fotografii rodzinnej, Warszawa 2005 9. Andrzej Różycki, Nieskończoność dalekich dróg i fenomen Zofii Rydet Z. Rydet, O “zapisie socjologicznym” + materiały towarzyszące: tekst A. Bohdziewicz i Andrzej Różycki, Nieskończoność dalekich dróg, (ścieżka dźwiękowa); teksty w: „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 3-4, 1997. 10 i 11 Konstruowanie znaczenia w fotografii: Ch. Marker, Gdybym miał cztery dromadery R. Barthes, Retoryka obrazu, „Pamiętnik Literacki”, z. 3/1985. J. Berger i J. Mohr, Another Way of Telling, New York 1982. Powiększenie. Fotografia w czasach zgiełku (album) S. Sikora, Fotografia w czasach zgiełku. Kilka uwag o dokumencie i „Powiększeniu”, (w:) Polska fotografia dokumentalna na skrzyżowaniu dyskursów, Zachęta, Warszawa 2006, 12. Fotografia poza Europą. Przykład afrykański Future Remembrance (film) S. Sprague, How the Yoruba See Themselves, (w:) The Anthropology of Media. A Reader, K. Askew & R. Wilk (red.), Blackwell Publ., s. 172-186. 13 i 14. Jean Rouch i problem dokumentu (przykład filmowy) J. DeBouzek, Etnograficzny surrealizm Jeana Roucha, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 3-4/1992. A. Grimshaw, Kino antropologiczne Jeana Roucha, „Kwartalnik Filmowy” nr 47-48, jesień-zima 2004, s. 45-74. 15. Odwrócone spojrzenie „dzielona antropologia” G. Pacek, Jestem zły (film) J. Ruby, Mówić do, mówić o, mówić z albo mówić przy, „Kwartalnik Filmowy” nr 47-48, jesień-zima 2004, s. 20-44 |
Literatura: |
M. Banks i H. Morphy (red.), Rethinking Visual Anthropology, Yale University Press, New Haven i London 1997 R. Barthes, Światło obrazu, Warszawa 1996 R. Barthes, Retoryka obrazu, "Pamiętnik Literacki", z. 3/1985. J. Bartuszek, Między reprezentacją a martwym papierem. Znaczenie i funkcja chłopskiej fotografii rodzinnej, Warszawa 2005 W. Benjamin, Twórca jako wytwórca, Poznań 1975 J. Berger i J. Mohr, Another Way of Telling, New York 1982 M. Bijak, A. Garlicka, Fotografia chłopów polskich , Warszawa 1983 A. Bohdziewicz, Zostały zdjęcia, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" 3-4, 1997 H. Czachowski, O fotografii i etnografii, "Konteksty: Polska Sztuka Ludowa" nr 1-2/1994 J. DeBouzek, Etnograficzny surrealizm Jeana Roucha, "Konteksty Polska Sztuka Ludowa" 3-4/1992 A. Grimshaw, Kino antropologiczne Jeana Roucha, "Kwartalnik Filmowy" nr 47-48, jesień-zima 2004, s. 45-74. M. Jay, Kryzys tradycyjnej władzy wzroku. Od impresjonistów do Bergsona, przeł. J. Przeźmiński, [w:] Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, pod. red. R Nycza, Universitas, Kraków 2004, s. 295-330. P. Hockings (red.), Principles of Visual Anthropology, Mouton de Gruytes, Berlin 1995 "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" nr 3-4/1992 i 3-4/ 1997 (numery poświęcone w całości antropologii wizualnej) "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" nr 3-4, 1992 oraz 3-4/1997 "Kwartalnik Filmowy" nr 23, 1998 (dokument); 47-48, 2004 (antropologia i film) K. Olechnicki, Antropologia obrazu. Fotografia jako metoda, przedmiot i medium nauk społecznych, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003. S. Pink, Interdisciplinary agendas in visual research: re-situating visual anthropology, "Visual Studies", Vol. 18, No. 2, 2003, 179-192 Powiększenie. Fotografia w czasach zgiełku, Festiwal Fotografii Czarno-Białej, Zakopane - Warszawa 2002 (album) M. Przylipiak, Poetyka filmu dokumentalnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2000. A. Różycki, Nieskończoność dalekich dróg (ścieżka dźwiękowa), "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" 3-4, 1997 J. Ruby, Mówić do, mówić o, mówić z albo mówić przy, "Kwartalnik Filmowy" nr 47-48, jesień-zima 2004, s. 20-44 J. Ruby, Picturing Culture. Explorations of Film and Anthropology, The University of Chicago Press, Chicago and London 2000. Z. Rydet, O "Zapisie socjologicznym", "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa" 3-4, 1997. S. Sikora, Fotografia. Między dokumentem a symbolem, Izabelin 2004. S. Sikora, Fotografia w czasach zgiełku. Kilka uwag o dokumencie i "Powiększeniu", (w:) Polska fotografia dokumentalna na skrzyżowaniu dyskursów. Materiały z sesji zorganizowanej z okazji wystawy Leonarda Sempolińskiego, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2006, s. 113-127. S. Sikora, O problematyczności wizualności w antropologii, (w:) Kultura profesjonalna etnologów w Polsce, M. Brocki, K. Górny, W. Kuligowski (red.), Wrocław 2006, s. 181-200. S. Sikora, Nostalgia urzeczywistniona, tekst do katalogu wystawy: Nostalgia urzeczywistniona. Afryka w fotografiach Kazimierza Zagórskiego, Zachęta 2005 S. Sontag, O fotografii, Warszawa 1987 S. Sprague, How the Yoruba See Themselves, (w:) The Anthropology of Media..A Reader, K. Askew & R. Wilk (red.), Blackwell Publ., s. 172-186. R. Sulima, Album "cieni". Słowo i fotografia w kulturze ludowej, [w:] w tegoż, Słowo i etos. Szkice o kulturze, Zakład Wydawniczy FA ZMW "Galicja", Kraków 1992 . T. Wright, Antropolog jako artysta: fotografie Malinowskiego z Trobriandów, "Konteksty" 1-2/1997 M. Young, Kiriwina Malinowskiego. Wprowadzenie (fragmenty), przeł. S. Sikora, "Konteksty. Polska Sztuka Ludowa", nr 1-4/2000. |
Metody i kryteria oceniania: |
Obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieusprawiedliwione nieobecności) - aktywność na zajęciach - zaliczenie w formie egzaminu, forma pisemna ze znajomości przerobionego materiału |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ KON
PT KON
|
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Kamil Krzyżanowski | |
Prowadzący grup: | Kamil Krzyżanowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (zakończony)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ KON
PT KON
|
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Kamil Krzyżanowski | |
Prowadzący grup: | Kamil Krzyżanowski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet DEMO.