Podstawy fizjologii zwierząt

obowiązkowe

Zajęcia służą omówieniu podstawowych zagadnień z fizjologii zwierząt bezkręgowych i kręgowych. Poruszane tematy koncentrować się będą wokół siedmiu podstawowych zagadnień:

1) historia badań fizjologicznych

2) układy komunikacji wewnątrz organizmu

3) układy utrzymujące życie

4) ruch

5) układy komunikacji ze środowiskiem zewnętrznym

6) rozród

7) stres

Wykład i ćwiczenia

Wykład rozpocznie się przedstawieniem rozwoju nauk fizjologicznych i zmian jakie na przestrzeni wieków zachodziły w rozumieniu funkcjonowania organizmu zwierząt. Następnie omówione zostaną sposoby komunikacji pomiędzy różnymi częściami organizmu ze szczególnym uwzględnieniem powiązania pomiędzy budową i funkcją pełnioną przez układy: nerwowy, hormonalny i krwionośny (krew). Przedstawiona zostanie budowa, fizjologia i ewolucja ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, różnorodność neurotransmiterów, rola ośrodków korowych i łuku odruchowego. W układzie endokrynowym omówiona zostanie różnorodność chemiczna hormonów, mechanizmy ich działania oraz regulacja ich wydzielania. Przedstawiona zostanie funkcja transportowa krwi. Wprowadzone zostanie pojęcie homeostazy. Na podstawie funkcjonowania układu oddechowego, pokarmowego i wydalniczego omówione zostaną mechanizmy niezbędne do zaspakajania zapotrzebowania organizmu na tlen, energię i wodę. Przedstawiona zostanie różnorodność diety i zapotrzebowanie na podstawowe składniki pokarmowe w świecie zwierząt. Studenci zostaną zaznajomieni z pojęciem ruchu nie tylko pojmowanego jako przemieszczanie się przestrzenne (mięśnie szkieletowe) ale także jako zjawisko niezbędne do podtrzymania funkcji życiowych (mięśnie gładkie i mięsień sercowy). Sposoby odbierania i reagowania na bodźce pochodzące ze środowiska zewnętrznego przedstawione zostaną na przykładzie działania zmysłów, procesów termoregulacji i układu odpornościowego. Na koniec omówiona zostanie fizjologia rozmnażania się zwierząt. Wykład podsumuje przedstawienie reakcji stresowej i stresu jako jednego z mechanizmów adaptacyjnych.

Ćwiczenia będą praktycznym uzupełnieniem i konwersatoryjnym rozszerzeniem zagadnień poruszanych na wykładzie.

- Schmidt-Nielsen K. – Fizjologia zwierząt Adaptacja do środowiska. PWN, Warszawa 2008.

- Ganong W.F. – Fizjologia, podstawy fizjologii lekarskiej, PZWL, Warszawa 2009.

- Willmer P., Stone G. , Johnston I. – Environmental Physiology of Animals Willey 2004

- Randall D., Burggren W., French K. – Eckert Animal Physiology. W.H. Freeman 2002

Wiedza:

Po wykładzie student zna:

- podstawowe pojęcia fizjologiczne,

- budowę i funkcjonowanie podstawowych układów występujących w organizmach zwierzęcych

- podstawowe funkcje życiowe i sposoby zaspokajania potrzeb organizmu

- mechanizmy koordynacji procesów zachodzących wewnątrz organizmu

- różnorodność sposobów reagowania zwierząt na bodźce pochodzące ze środowiska

Umiejętności:

Po wykładzie student potrafi

- wykazać związek pomiędzy strukturą a funkcja narządu

- wykazać powiązania funkcjonalne pomiędzy układami w organizmie zwierząt

- powiązać różnorodne mechanizmy fizjologiczne z warunkami środowiskowymi

Kompetencje społeczne:

Po zajęciach student

- rozumie potrzeby zwierząt wynikające z ich fizjologii

- rozpoznaje, na czym polega etyka badawcza oraz rzetelność w

prowadzeniu badań i interpretacji uzyskanych wyników dla funkcjonowania społeczeństwa

- krytycznie analizuje informacje pojawiające się w środkach masowego przekazu i w literaturze fachowej

- rozumie podstawowe zasady etycznego przeprowadzania eksperymentu biologicznego

Odniesienie do efektów kształcenia programu studiów:

Wiedza:

Zna podstawy nauk o zwierzętach, w tym zoologii, fizjologii i psychofizjologii, teorii ewolucji, ekologii, etologii, genetyki, ochrony przyrody i środowiska

Zna podstawową terminologię i metodologię nauk humanistycznych, przyrodniczych i społecznych

Umiejętności:

Potrafi aktualizować i pogłębiać wiedzę oraz doskonalić umiejętności

Kompetencje społeczne:

Jest gotów do postępowania zgodnie z kodeksem zasad etycznych pracy naukowej i dobrych obyczajów, z poszanowaniem zdrowia własnego i innych oraz własności intelektualnej

Jest gotów do merytorycznego argumentowania w debatach naukowych i sporach ideologicznych z poszanowaniem odmiennych poglądów

Jest gotów do wykorzystywania umiejętności myślenia dedukcyjnego w analizie zjawisk przyrodniczych i procesów kulturowych

KW_01, KW_10

KU_08

KK_02 KK_04, KK_09

Podstawą zaliczenia zajęć jest końcowy egzamin testowy zdany na ocenę pozytywną. Egzamin końcowy obejmuje zagadnienia poruszane na wykładzie i ćwiczeniach. Student jest dopuszczony do egzaminu na podstawie obecności na ćwiczeniach i pozytywnej oceny prezentacji opracowanych zagadnień. Dopuszczalna jest nieobecność maksymalnie na dwóch ćwiczeniach.