Przedhiszpańskie kultury Ameryki Południowej w perspektywie badań archeologicznych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3700-CS-PHKAP-22 |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.0
|
Nazwa przedmiotu: | Przedhiszpańskie kultury Ameryki Południowej w perspektywie badań archeologicznych |
Jednostka: | Wydział "Artes Liberales" |
Grupy: |
Przedmioty fakultatywne dla kierunku kulturoznawstwo - cywilizacja śródziemnomorska (I i II stopnia) Przedmioty fakultatywne dla kierunku: Filologia nowogrecka |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywne |
Założenia (opisowo): | Wykłady skierowane w szczególności do studentów o zainteresowaniach międzykulturowych, antropologicznych, historycznych, amerykanistycznych |
Skrócony opis: |
Wykład poświęcony będzie problematyce badań nad rozwojem dawnych kultur i cywilizacji Ameryki Południowej. Jego celem będzie zarówno prześledzenie złożonego procesu kształtowania się i rozwoju kultur prekolumbijskich, jak również zapoznanie się ze specyfiką warsztatu badawczego, a w szczególności stosowania metod pracy naukowej, interpretacji i analizowania dostępnych danych. Główny nacisk zostanie położony na obszar Andów Środkowych dla którego dysponujemy największym i najbogatszym korpusem źródeł archeologicznych. W trakcie wykładów uczestnicy zapoznają się z chronologicznym zarysem pradziejów tego regionu, począwszy od najwcześniejszych śladów bytności ludzkiej na tym kontynencie, aż po podbój przez Imperium Inków. Zaplanowany cykl wykładów uwzględnia omówienie takich aspektów, jak wierzenia i praktyki religijne, modele społeczno-polityczne i osiągnięcia cywilizacyjne. |
Pełny opis: |
Wykład poświęcony będzie problematyce badań nad rozwojem dawnych kultur i cywilizacji Ameryki Południowej. Jego celem będzie zarówno prześledzenie złożonego procesu kształtowania się i rozwoju kultur prekolumbijskich, jak również zapoznanie się ze specyfiką warsztatu badawczego, a w szczególności stosowania metod pracy naukowej, interpretacji i analizowania dostępnych danych. Z uwagi na fakt, iż podstawowym źródłem poznania kultur przedhiszpańskich, są pozostałości kultury materialnej, główny nacisk zostanie położony na obszar Andów Środkowych (zwany również andyjskim lub peruwiańskim) dla którego dysponujemy największym i najbogatszym korpusem źródeł archeologicznych. Unikalne warunki środowiskowe sprzyja konserwacji licznych pozostałości kulturowych, dzięki czemu region ten jest jednym z najlepiej rozpoznanych pod względem kulturowym obszarów Ameryki Południowej. W trakcie kolejnych wykładów uczestnicy zapoznają się z chronologicznym zarysem pradziejów tego regionu, począwszy od najwcześniejszych śladów bytności ludzkiej na tym kontynencie, aż po rozwój złożonych społeczności tubylczych i podbój dużej części wybrzeża Pacyfiku i Andów przez Imperium Inków. Zaplanowany cykl wykładów uwzględnia omówienie takich aspektów, jak systemy wierzeniowe, ceremonie, mity, systemy kalendarzowe, jak również modele sprawowania władzy i organizacji struktury społecznej. Wśród omawianych tematów nie zabraknie również różnorodnych zagadnień dotyczących sztuki, ikonografii, architektury sakralnej i świeckiej, praktyk grzebalnych, garncarstwa, tkactwa oraz innych materialnych przejawów bytności ludzkiej z okresu prekolumbijskiego. Uczestnicy wykładów będą mieli okazję zapoznać się z najnowszymi odkryciami badań archeologicznych w konfrontacji z powszechnie przyjętymi teoriami dotyczącymi procesów rozwoju kultur prekolumbijskich, jak również z nowymi kierunkami badawczymi w kontekście interdyscyplinarnym. Przedmiotem wykładu jest także doskonalenie umiejętności w zakresie lektury wczesnokolonialnych przekazów i dokumentów służących do badań nad rekonstrukcją tradycji przedhiszpańskich. |
Literatura: |
Lektury uzupełniające: • W.H. Isbell, To Defend Ourselves, Ecology & Ritual in an Andean Village, 2005, http://hdl.handle.net/1813/2135. • M. Giersz, P. Prządka, Perú Prehispánico. Desde el poblamiento hasta los Incas, Ediciones Hipocampo, Lima 2014. • W.H. Isbell, Mummies and Mortuary Monuments A Postprocessual Prehistory of Central Andean Social Organization, red., University of Texas Press 1997. • R.W. Keatinge [red.], Peruvian Prehistory, Cambridge University Press, New York 1999. • A. Kolata, The social production of Tiwanaku: Political economy and authority in a native Andean state, [w:] Tiwanaku and its Hinterland: Archaeological and Paleoecological Investigations of an Andean Civilization, Smithsonian Institution Press, Washington 2003, s. 226-263. • E.P. Lanning, T.C. Patterson, Early man in South America, “Scientific American”, s. 44-50. • K. Makowski, A. Rosenzweig, M.J.Jimenez Díaz, Weaving for the Afterlife, Peruvian Textiles from the Maiman Collection, Jerozolima 2006. • P. Prządka, M. Giersz, K. Makowski, El mundo sobrenatural mochica. Imágenes escultóricas de las deidades antropomorfas de Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera Lima. Fondo Editorial de la Pontificia Universidad Católica del Perú, Lima 2005. • H.J.Prem, The Ancient Americas, A Brief History and Guide to Research, University of Utah Press, Munich 1997. • J. Quilter, L.J. Castillo [red.], New perspectives on Moche political organization, Washington 1010. • C. Renfrew, P. Bahn, Archeologia. Teorie i metody. Prószyński i S-ka Warszawa 2002. • M. Rostworowska, Historia Państwa Inków, PIW, Warszawa 2006. • H. Silverman, W.H. Isbell [red.], Handbook of South American Archaeology, Springer 2008. • J. Szemiński, M. Ziółkowski, Mity rytuały i polityka Inków, PIW Warszawa 2006. • J.R. Topic, La Arqueologia y la Etnohistoria, IEP, IAR, Lima 2009. |
Efekty uczenia się: |
-Student w zakresie wiedzy: - ma podstawową wiedzę o rodzajach oraz specyfice przedmiotowej i metodologicznej dyscyplin, które dotyczą studiów nad kulturą; - zna podstawową terminologię z zakresu kulturoznawstwa i prehistorii obszaru Ameryki Południowej; - zna podstawową terminologię z zakresu archeologii oraz historii sztuki przedhiszpańskiej; - ma uporządkowaną wiedzę na temat przedhiszpańskich kultur i języków wybranego regionu z obszaru andyjskiego; - zna najważniejszych twórców kultury europejskiej i Nowego Świata; - ma podstawową wiedzę na temat współczesnego życia kulturalnego w wybranym kraju Śródziemnomorza; Student w zakresie kompetencji społecznych: - ma świadomość dynamicznego rozwoju kultury i pojawiania się nowych metod i paradygmatów badawczych; - ma świadomość znaczenia dziedzictwa antyku w kulturze Europy; - rozumie wagę zachowania bogactwa, integralności oraz świadomości dziedzictwa kulturowego Ameryki Południowej, w tym poszczególnych przedhiszpańskich tradycji obszaru Środkowych Andów. |
Metody i kryteria oceniania: |
Opanowanie wiedzy prezentowanej na wykładach, w tym rozumienie omawianych procesów rozwoju kultur przedhiszpańskich, jak również kojarzenia faktów i zagadnień kluczowych dla problematyki zajęć, umiejętność kojarzenia faktów i zagadnień kluczowych dla problematyki wykładów, zapoznanie się z lekturą; uzupełniającą, egzamin ma formę ustną i odbywa się po zakończeniu drugiego semestru zajęć. Dopuszcza się 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2024-02-19 - 2024-06-16 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 60 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Magda Murawska | |
Prowadzący grup: | Magda Murawska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet DEMO.