Komparatystyka [3001-P1A2KP] Rok akademicki 2024/25
Ćwiczenia, grupa nr 1

Zob. podstawowe informacje o przedmiocie

SEMESTR I

Zagadnienia oraz proponowane lektury

I. Wprowadzenie do historii i metodologii badań komparatystycznych

Kasperski E., O teorii komparatystyki, w: Literatura. Teoria. Metodologia, red. D. Ulicka, Warszawa 1998.

Markiewicz H., Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, w: idem, Zbliżenia dawne i nowe. Rozprawy i szkice z wiedzy o literaturze, Warszawa 1976.

(fakultatywnie: Wellek R., Termin i istota literatury porównawczej, w: idem, Pojęcia i problemy nauki o literaturze, Warszawa 1979).

II. Komparatystyka literacka

Skwara M., Stara i nowa komparatystyka literacka, w: Komparatystyka dla humanistów. Podręcznik akademicki, pod red. M. Dąbrowskiego, Warszawa 2011.

Ziemba K., Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005/1-2.

(fakultatywnie: Kasperski E., Komparatystyka literacka a dialog, w: idem, Kategorie komparatystyki, Warszawa 2010).

(fakultatywnie: Steiner G., Czym jest komparatystyka literacka?, przeł. A. Matkowska, „Porównania” 2005/2).

Polski i angielski model poematu dygresyjnego: Beniowski Juliusza Słowackiego (p. I-II) i Don Juan Lorda Byrona (p. I)

Stoppard T., Rosencrantz i Guildenstern nie żyją [w kontekście Hamleta] - w: „Dialog” 1969, nr 1(153)

Tematologia – np. motyw Narcyza w literaturze (Oblicza Narcyza. Obecność autora w dziele, red. M. Cieśla-Korytowska, I. Puchalska, M. Siwiec, Kraków 2008 – wybór)

III. Komparatystyka kulturowa

Dąbrowski M., Komparatystyka kulturowa, w: Komparatystyka dla humanistów, red. M. Dąbrowski, Warszawa 2011.

Atwood M., Dobre kości (dyskursy zmarginalizowanych)

Woolf V., Do latarni morskiej (feminizm, gender)

IV. Komparatystyka postkolonialna

Said E., Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, Warszawa 1991 (Wstęp, rozdział I)

Rhys J., Szerokie Morze Sargassowe (w kontekście Jane Eyre Ch. Brontë)

Achebe Ch., Świat się rozpada (tł. Małgorzata Żbikowska) lub Wszystko rozpada się, tł. Jolanta Kozak.

(fakultatywnie: Coetzee J.M., Hańba)

(fakultatywnie: Ngũgĩ wa Thiong'o, Ziarno pszeniczne).

V. Translatologia i przekład intersemiotyczny

Bassnett S., "Od komparatystyki literackiej do translatologii"

Skwara M., “Polski Whitman”. O funkcjonowaniu poety obcego w kulturze narodowej, Kraków 2010.

Współczesne teorie przekładu. Antologia, pod red. P. Bukowskiego i M. Heydel, Kraków 2009 (wybór).

(fakultatywnie: Brzostowska-Tereszkiewicz T., "Komparatystyka literacka wobec translatologii. Przegląd stanowisk badawczych")

(fakultatywnie: Balcerzan E., Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2010).

(fakultatywnie: Skwara M., Translatologia a komparatystyka: serie przekładowe jako problem komparatystyczny, "Rocznik Komparatystyczny" 2010, nr 1).

Lechoń J., „Jacek Malczewski” (artykuły z książki "Jacek Malczewski i symboliści": „Malczewski – Wyspiański, czyli plutarchowski ich portret. Związki i paralele” + „Malczewski Lechonia”).

"La Belle Dame Sans Merci" Johna Keatsa i "The Lady of Shalott" Alfreda Tennysona (+ artykuł "Language Strange: A Visual History of Keats's 'La Belle Dame sans Merci'").

SEMESTR II

VI. Komparatystyka dyskursów

Dąbrowski M., Dyskurs jako przedmiot komparatystyki, w: Komparatystyka dzisiaj, t. 1: Problemy teoretyczne, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Kraków 2010.

Foucault M., Porządek dyskursu. Wykład inauguracyjny wygłoszony w Collège de France 2 grudnia 1970, przeł. M. Kozłowski, Gdańsk 2002, s. 5–33.

Barthes R., Mitologie, tłum. A. Dziadek, wstępem opatrzył K. Kłosiński, Warszawa 2000.

Szczęsna E., Dyskurs internetowy a literacki. O niektórych relacjach między Internetem a literaturą, w: Komparatystyka dzisiaj, t. 2: Interpretacje, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Warszawa 2011.

VII. Komparatystyka intermedialna

Balbus S., Interdyscyplinarność – Intersemiotyczność – Komparatystyka, w: Intersemiotyczność. Literatura wobec innych sztuk (i odwrotnie), red. S. Balbus, A. Hejmej, J. Niedźwiedź, Kraków 2004.

Wysłouch S., Zacznijmy od fundamentów: jeden czy dwa systemy prymarne?, w: tejże, Literatura i semiotyka, Warszawa 2001.

Dziamski G., Od syntezy sztuk do sztuki post-medialnej, „Estetyka i Krytyka” 2009, nr 2/2010, nr 1, s. 33–46.

Barthes R., Retoryka obrazu, w: Ut pictura poesis, red. S. Wysłouch, M. Skwara, Gdańsk 2006, s. 139-158.

Hejmej A. Skryptoralność. Literatura w dobie społeczeństwa medialnego, Kraków 2022.

A. Hejmej, Komparatystyka intermedialna, w: Między dyskursami, sztukami, mediami: komparatystyka jutra, red. E. Szczęsna, M. Leszczyński, P. Kubiński, Kraków 2017.

VIII. Komparatystyka interartystyczna

Gogler P., Kłopoty z ekfrazą, w: Ruchome granice literatury. W kręgu teorii kulturowej, red. S. Wysłouch, B. Przymuszała, Warszawa 2009.

Trzynasty miesiąc. Kino braci Quay, red. K. Mikurda i A. Prodeus, Kraków 2010. (fragmenty)

Schulz B., Traktat o manekinach, Traktat o manekinach. Ciąg dalszy, Traktat o manekinach. Dokończenie, w: tegoż, Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod klepsydrą, Warszawa 1978. (lub dowolne wydanie)

Lipiński F., Hopper wirtualny. Obrazy w pamiętającym spojrzeniu, Toruń 2013, s. 351–367.

*Deutsch G., Shirley – wizje rzeczywistości, 2013.

M. Choczaj, O adaptacji, ekranizacji, przekładzie intersemiotycznym i innych zmartwieniach teorii literatury, filmu i mediów, „Przestrzenie Teorii” 2011 nr 16.

W ogrodzie muzyki. Eseje interdyscyplinarne, Katowice 2016. (wybór)

Reimann A., Muzyczny styl odbioru – muzyczny interpretant – literacka forma muzyczna, "Przestrzenie Teorii" 2012 nr 17.

IX. Teoria i metodologia komparatystyki

Szczęsna E., Ontologia i epistemologia porównania, w: Komparatystyka dzisiaj, t. 1: Problemy teoretyczne, red. E. Szczęsna, E. Kasperski, Kraków 2010.

Bilczewski T., Wstęp. Ekonomia i polityka komparatystyki, w: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010.

de Bolla P., O teorii porównania, w: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010.

Culler J., Porównywalność, w: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010.

Lista lektur może ulec zmianie.

Grupa 1